Home Blog Web usability, czyli jak projektować użyteczność strony

Web usability, czyli jak projektować użyteczność strony

Justyna Dzielińska

Czas czytania : 5 min

19 marca 2021

SEO

Z tego artykułu dowiesz się:

– czym jest użyteczność stron internetowych? (web usability)

– dlaczego jest istotna?

– na co zwrócić uwagę, projektując strony internetowe.

Na czym polega użyteczność stron internetowych?

Użyteczność stron internetowych to atrybut jakości, który ocenia, jak łatwe w użyciu są interfejsy użytkownika. Pojęcie web usability odnosi się również do metod poprawy łatwości użycia podczas procesu projektowania.

Według Jakoba Nielsena, użyteczność jest określana przez 5 elementów:

Learnability – aby strona była intuicyjna i prosta w obsłudze
Efficiency – wydajność strony, aby użytkownik sprawnie znalazł to, czego szuka
Memorability – łatwa do zapamiętania, po dłuższej nieobecności użytkownik nie powinien się gubić na stronie
Errors – sprawdzanie, jakie błędy są popełniane przez użytkowników, w których miejscach się oni gubią
Satisfaction – stopień satysfakcji – czy użytkownik pomimo drobnych błędów czy niedogodności dokona konwersji

Jakob Nielsen jest wybitnym specjalistą w dziedzinie użyteczności stron www. Posiada aż 79 patentów w Stanach Zjednoczonych, dotyczących przede wszystkim sposobów, które mają na celu ułatwić użytkownikom korzystanie z Internetu. Dlatego warto projektować web usability zgodnie z zasadami, które zostały wyżej wymienione.

Przy projektowaniu stron www, aby dostosować stronę pod kątem użytkownika, dobrze przyjrzeć się każdemu z 5 elementów użyteczności.

Dlaczego użyteczność stron www jest tak istotna?

W Internecie web usability to niezbędny warunek przetrwania. Jeśli strona internetowa nie jest prosta w obsłudze, użytkownicy ją opuszczają. Jeśli strona główna nie określa jasno, co oferuje dana firma i jakie możliwości strona dostarcza użytkownikom – opuszczają witrynę i szukają dalej w Google. Jeśli użytkownicy zgubią się w witrynie, nie widzą sensu w zostawianiu na niej. Jeśli informacje na stronie nie są zrozumiałe dla danej grupy docelowej lub nie odpowiadają na kluczowe pytania użytkowników – również ją opuszczają.

W Internecie dostępnych jest tak wiele witryn internetowych, że często gdy użytkownik dostrzega pierwsze problemy strony internetowej, to traci cierpliwość i wychodzi.

Kiedy pracować nad web usability?

Web usability odgrywa dużą rolę na każdym etapie procesu projektowania. Należy pamiętać, że jeśli chcemy, aby wprowadzane zmiany były skuteczne, potrzeba wielu badań. Oto główne kroki:

Przed rozpoczęciem nowego projektu należy przetestować stary projekt – obejmuje to np. wylistowanie elementów interfejsu, które należy zachować oraz wydzielić też te do poprawy, które obniżają poziom zadowolenia użytkownika.
Sprawdź użyteczność stron internetowych konkurencji – aby uzyskać dane na wielu interfejsach, które mają podobne funkcje do twoich.
Przeprowadź badanie terenowe, aby zobaczyć, jak użytkownicy zachowują się w swoim naturalnym środowisku. Więcej informacji znajdziesz w artykule Susan Farrell, która zajmuje się badaniami i strategią UX w zakresie chatbotów i systemów inteligentnych urządzeń https://www.nngroup.com/articles/field-studies/
Sprawdź projekt pod kątem ustalonych wytycznych dotyczących użyteczności, czy to na podstawie własnych wcześniejszych badań, czy opublikowanych badań dostępnych w wyszukiwarce Google.
Gdy zdecydujesz się na ostateczny projekt i dokonasz implementacji, przetestuj go jeszcze raz. Podczas implementacji zawsze pojawiają się jeszcze drobne problemy z użytecznością strony www.

Projektowanie serwisów internetowych a web usability

Coraz częściej firmy inwestują znaczną ilość czasu i pieniędzy aby zwiększyć ruch na swoich stronach www. Dlaczego? Upewnienie się, że witryna jest zgodna z podstawowymi zasadami użyteczności, ma ogromne znaczenie dla osiągnięcia jak najlepszych wyników marketingu internetowego i usuwania błędów, które uniemożliwiają potencjalnym klientom podjęcie pożądanych działań.

Poniżej przedstawiamy kilka łatwych do wdrożenia elementów dotyczących użyteczności, które ułatwią użytkownikom korzystanie z witryny.

Przedstaw się!

Nowi użytkownicy po wejściu na nową stronę internetową najpierw chcieliby wiedzieć, czy trafili w dobre miejsce 🙂 Dlatego zadaj sobie pytania:

Czy użytkownik po wejściu na stronę od razu jest w stanie ocenić, co oferuje firma?
Czy strona jest wiarygodna: posiada referencje, informacje kontaktowe, podana jest lokalizacja sklepu/dane firmy?
Czy informacje kontaktowe do biura obsługi klienta są łatwo dostępne ze strony głównej?

Intuicyjna nawigacja

Ważne jest, aby użytkownicy w krótkim czasie mogli znaleźć to, co jest ich celem na naszej stronie internetowej. Aby poprawić użyteczność strony internetowej sprawdź poniższe elementy ułatwiające korzystanie z serwisu:

Czy układ witryny jest spójny na całej witrynie?
Czy w menu znajdują się odnośniki do najważniejszych podstron w serwisie?
Czy linki są łatwo rozpoznawalne?
Czy nie istnieją elementy, które sugerują użytkownikowi, że można w nie kliknąć a nie są klikalne?
Czy strona jest wolna od rozpraszających funkcjonalności np. zbyt nachalnych pop-up’ów?

Zrozumiały język dla użytkowników

Ważne jest, aby serwis internetowy zawierał język dostosowany do naszej grupy docelowej. Niestety zdarza się, że firmy używają trudnej, wewnętrznej terminologii firmowej w swoich witrynach internetowych. Konsekwencją jest wysoki współczynnik odrzuceń od użytkowników, którzy czują, że witryna nie spełnia ich oczekiwań.

Podczas projektowania web usability upewnij się, że stosowane przez Ciebie wyrażenia są zrozumiałe dla użytkowników i zgodne z powszechną terminologią branżową.

Komunikaty o błędach w formularzach

Jednym z podstawowych błędów przy tworzeniu serwisów internetowych, przez który spada stopień zadowolenia użytkownika, są niewłaściwie przygotowane formularze. Na przykład takie, które są zbyt obszerne i nie pokazują komunikatu o błędach – które dokładnie pole powinniśmy poprawić.

Podczas projektowania formularzy warto trzymać się kilku zasad. Odpowiedz sobie na pytania:

Czy w formularzu znajdują się jedynie niezbędne pytania?
Czy pola formularza pokazują format danych i ilość znaków możliwość do wprowadzenia?
Czy istnieje wyraźne odróżnienie pól ‘wymaganych’ od ‘rekomendowanych’?
Czy złożenie formularza jest potwierdzone poprzez komunikat np. „formularz został prawidłowo wypełniony/wysłany”?

Szybkość ładowania się strony

Podczas korzystania z serwisu, gdy prędkość ładowania strony internetowej jest zbyt słaba, większość użytkowników po prostu opuszcza stronę.

Według badania J.Nielsena z 1993r. istnieją trzy limity czasu reakcji:

0,1 sekundy – która daje poczucie natychmiastowej odpowiedzi – to znaczy, że wynik wydaje się być spowodowany przez użytkownika, a nie komputer. To sprawia, że użytkownik nie zostaje rozproszony, tylko szuka celu, w jakim otworzył daną stronę internetową.
1 sekunda zapewnia płynny przepływ myśli. Odwiedzający serwis internetowy mogą wyczuć lekkie opóźnienie i dzięki temu wiedzą, że komputer generuje wynik, ale nadal czują, że kontrolują ogólne wrażenia i że poruszają się swobodnie, zamiast czekać na komputerze. Taki limit reakcji nie stwarza zagrożenia, że użytkownik opuści stronę.
10 sekund utrzymuje użytkownika uwagę . Od 1 do 10 sekund większość użytkowników czuje, że są zdani na komputer i chcieliby, żeby był szybszy, ale sobie z tym poradzą.

Gdy dodatkowo chcemy zadbać o widoczność naszej strony internetowej w wyszukiwarce Google, czas ładowania strony internetowej powinien być jak najkrótszy.

Przykłady funkcjonalności, które warto wdrożyć, aby przyspieszyć działanie stron internetowych:

grafiki – nie powinny być zbyt duże oraz ciężkie,
odłożyć ładowanie grafiki poza ekranem
kod strony – warto zastosować minifikację, oddzielić kody java scripti i css do osobnych plików
korzystać z pamięci podręcznej

Jeżeli chcesz znać wytyczne do optymalizacji prędkości dla danej witryny polecamy skorzystanie z narzędzia online https://gtmetrix.com/

Podsumowanie

Dobra użyteczność nie jest osiągana z dnia na dzień, a poświęcenia dużej ilości czasu. Wymaga dokładnego badania użytkowników nie tylko jednorazowo, ale również systematycznie, w celu udoskonalenia web usability. Dobra użyteczność stron internetowych tak naprawdę zależy od wielu czynników.